Artyku� przedstawiaj�cy dorobek GUSTu w dziedzinie polonizacji font�w. Wszystkie przedstawione tu fonty dystrybuowane s� na zasadach wolnego oprogramowania i s� dost�pne za darmo.
Polskie tradycje drukarstwa s� prawie tak samo stare jak tradycje tej sztuki w �wiecie. Biblia Jana Gutenberga -- pierwsza w Europie ksi��ka wydrukowana ruchomymi czcionkami -- powsta�a w Moguncji w 1452 r. W Polsce pierwsz� ksi��k� wydrukowano w 1473 r. czyli 21 lat po Biblii Gutenberga. Dla por�wnania w Pary�u pierwszy dokument drukowany powsta� w 1470 r. -- zaledwie trzy lata wcze�niej. Od tego czasu w polskich drukarniach wykorzystywano materia� zecerski wzorowany na czcionkach zagranicznych, ale powsta�o tak�e wiele oryginalnych pism autorstwa polskich zecer�w i typograf�w.
Do niedawna pismom tym grozi�o zapomnienie, gdy� zagraniczni producenci font�w komputerowych nie korzystaj� z polskiego dorobku typograficznego.
Polska Grupa U�ytkownik�w Systemu TeX wspiera inicjatyw� opracowania wersji komputerowych polskich pism drukarskich. GUST wspiera tak�e projekty polonizacji popularnych pism drukarskich w oparciu o publicznie dost�pne fonty rozpowszechniane na licencji GNU lub zbli�onej do licencji GNU (fonty z dystrybucji programu Ghostscript oraz rodziny font�w CM i CC). Dotychczasowe rezultaty (tj. opracowane i udost�pnione do chwili obecnej fonty) zestawiono poni�ej. Mog� by� one wykorzystane we wszystkich wsp�czesnych programach graficznych i edytorskich.
Fonty mog� by� wykorzystywane i rozpowszechniane bezp�atnie.
Poszerzona o polskie znaki diakrytyczne rodzina font�w Computer Modern (CM). Fonty CM, wchodz�ce w sk�ad ka�dej instalacji TeX-owej, zosta�y zaprojektowane przez Donalda E. Knutha w opracowanym przez niego programie (i j�zyku) METAFONT. Autorami font�w PL s� Marek Ry�ko i Bogus�aw Jackowski. Fonty dost�pne s� w wersji �r�d�owej w wi�kszo�ci wsp�czesnych dystrybucji systemu TeX.
Pobierz: ftp.gust.org.plJanusz M. Nowacki przygotowa� fonty PL w formacie Type 1. W maju 2000 r. fonty PL zosta�y zmodyfikowane i przystosowane do u�ycia tak�e w programach graficznych i edytorskich (np. w Windows).
Rodzina PL w formacie Adobe Type 1: ftp.gust.org.pl.
Poszerzona o polskie znaki diakrytyczne rodzina font�w Computer Concrete (CC), kt�ra zosta�a zaprojektowana przez Donalda E. Knutha specjalnie do sk�adu publikacji Concrete Mathematics w opracowanym przez niego programie (i j�zyku) METAFONT. Autorami font�w cc-pl s� Marek Ry�ko i Bogus�aw Jackowski.
Rodzina CC-PL: ftp.gust.org.pl lub ftp.dante.de.
W styczniu 2002 r. W�odek Bzyl przetworzy� fonty cc-pl do formatu Type 1.
Rodzina CC-PL w formacie Adobe Type 1: ftp.gust.org.pl
Dwuelementowa antykwa zaprojektowana przez toru�skiego typografa Zygfryda Gardzielewskiego (wsp�praca J�zef Gruszka). Pismo to u�ywane jest g��wnie do sk�adania akcydens�w. Antykw� Toru�sk� odlano pierwszy raz w 1960 roku w Odlewni Czcionek ,,Grafmasz'' w Warszawie. Produkowana by�a w odmianach: zwyk�ej, p�grubej i pochy�ej (brak p�grubej kursywy). Autorem wersji elektronicznych jest Janusz M. Nowacki. Fonty Antykwa Toru�ska od wersji 2.0 zosta�y znacznie wzbogacone. Aktualna wersja 2.03 zawiera ponad 1200 znak�w (poza standardowym zestawem, r�wnie� cyfry nautyczne, znaki cyryliczne, greckie, wietnamskie, matematyczne itp.). Dodano poza tym wiele odmian: Light, Medium, Condensed i ich wariant�w. Fonty dost�pne s� w formatach: Type 1, TrueType i OpenType.
Antykwa Toru�ska w formacie Adobe Type 1: ftp.gust.org.pl lub ftp.dante.de.
Dwuelementowa antykwa zaprojektowana w latach 1923--1928 przez grafika i typografa Adama P�tawskiego. Po raz pierwszy pismo to zosta�o odlane w 1931 roku w firmie Id�kowski i S-ka. Produkowana by�a w trzech odmianach: zwyk�ej, p�grubej i pochy�ej. Komputerowa replika tego kroju zosta�a poszerzona tak�e o p�grub� kursyw�. Wersj� elektroniczn� przygotowali Janusz M. Nowacki, Bogus�aw Jackowski i Piotr Strzelczyk.
Antykwa P�tawskiego w formacie Adobe Type 1: ftp.gust.org.pl lub ftp.dante.de.
Antykwa P�tawskiego w formacie TrueType: ftp.gust.org.pl.
Fonty ze zbioru Quasi to spolonizowane fonty z dystrybucji programu Ghostscript. Autorami polonizacji s� Bogus�aw Jackowski, Janusz Marian Nowacki i Piotr Strzelczyk. Prace nad adaptacj� by�y cz�ciowo sponsorowane przez GUST i Komitet Bada� Naukowych. Spolonizowano ��cznie 6 rodzin fontowych: QuasiBookman, QuasiChancery, QuasiCourier, QuasiPalatino, QuasiSwiss (i QuasiSwissCondensed), QuasiTimes.
Uwaga: fonty Quasi nie s� ju� udost�pniane i zosta�y zast�pione przez odpowiednie rodziny font�w z zestawu TeX Gyre. Dla wyj�tkowych sytuacji fonty Quasi zosta�y zarchiwizowane w archiwum GUST
Znacznie rozszerzona, o �aci�skie znaki narodowe, a tak�e o rozmaite symbole, rodzina font�w Computer Modern (CM) w formacie Type 1. Czcionki Latin Modern oparte s� na fontach Computer Modern Type 1, opublikowanych przez American Matematical Society (AMS 1997). Projekt jest prowadzony przez Bogus�awa Jackowskiego i Janusza Mariana Nowackiego. Fonty LM mog� by� u�ywane zamiast font�w PL, CM, CS (czeskie), VNR (wietnamskie). Wi�cej informacji na temat font�w LM mo�na znale�� na tej stronie.
Pobierz fonty Latin Modern (Type 1/OpenType): www.gust.org.pl.
Fonty ze zbioru TeX Gyre to fonty z dystrybucji programu Ghostscript ze znacznie rozszerzonym repertuarem dost�pnych znak�w (fonty wchodz�ce w sk�ad rodziny Latin Modern i rodzin z kolekcji TeX Gyre obejmuj� ten sam zestaw �aci�skich znak�w diakrytycznych). Uwaga: fonty TeX Gyre zast�puj� odpowiednie kroje z zestawu font�w Quasi. Autorami s� Bogus�aw Jackowski i Janusz Marian Nowacki. Udost�pniono nast�puj�ce rodziny fontowe:
Pobierz: TeX Gyre Adventor: www.gust.org.pl
dawniej Quasi Bookman, to uwsp�cze�niona i rozbudowana rodzina czcionek zbudowana na podstawie URW Bookman L.
Pobierz: TeX Gyre Bonum: www.gust.org.pl
Pobierz: TeX Gyre Chorus: www.gust.org.pl
Pobierz: TeX Gyre Cursor: www.gust.org.pl
dawniej Quasi Swiss, to uwsp�cze�niona i rozbudowana rodzina czcionek zbudowana na podstawie URW Nimbus Sans L.
Pobierz: TeX Gyre Heros: www.gust.org.pl
dawniej QuasiPalatino, to uwsp�cze�niona i rozbudowana rodzina czcionek zbudowana na podstawie URW Palladio L.
Pobierz: TeX Gyre Pagella: www.gust.org.pl
dawniej QuasiTimes, to uwsp�cze�niona i rozbudowana rodzina czcionek zbudowana na podstawie rodziny Nimbus Roman No9 L.
Pobierz: TeX Gyre Termes: www.gust.org.pl
Iwona jest dwuelementow� czcionk� bezszeryfow�. Powsta�a jako alternatywna wersja czcionek Kurier, kt�re by�y prac� dyplomow� z liternictwa drukarskiego na warszawskiej Akademii Sztuk Pi�knych, pod okiem Romana Tomaszewskiego w 1975 roku. Kurier powstawa� jako pismo przeznaczone dla gazet i innej prasy do sk�adania technik� linotypow�. Fonty Iwona s� alternatywn� wersj� font�w Kurier. R�ni� si� brakiem charakterystycznych dla Kuriera pu�apek farbowych.
Dystrybucja zawiera znacznie poszerzony zestaw znak�w, uwzgl�dniaj�cy wsp�czesne alfabety: �aci�skie (w tym wietnamski), cyryliczne, grecki oraz dodatkowe symbole (w tym matematyczne). Autorem font�w jest Janusz M. Nowacki.
Iwona (Type 1/OpenType): ftp.gust.org.pl lub ftp.dante.de.
Kurier jest dwuelementow� czcionk� bezszeryfow�. Projekt by� prac� dyplomow� z liternictwa drukarskiego na warszawskiej Akademii Sztuk Pi�knych, pod okiem Romana Tomaszewskiego. W 1975 roku Kurier zaprezentowano w�r�d innych polskich pism na kongresie ATypI w Warszawie. Kurier powstawa� jako pismo przeznaczone dla gazet i innej prasy do sk�adania technik� linotypow�. W za�o�eniach projektowych, czcionki musia�y wytrzyma� szereg niszcz�cych kszta�t graficzny proces�w technologicznych. Wszystko to sprawi�o, �e podczas projektowania uwzgl�dniono m.in. odpowiednie �wiat�a wewn�trzne liter, �wiat�a mi�dzyliterowe oraz tzw. pu�apki farbowe w niekt�rych skrzy�owaniach element�w budowy znak�w.
Dystrybucja zawiera znacznie poszerzony zestaw znak�w, uwzgl�dniaj�cy wsp�czesne alfabety: �aci�skie (w tym wietnamski), cyryliczne, grecki oraz dodatkowe symbole (w tym matematyczne). Autorem font�w jest Janusz M. Nowacki.
Kurier (Type 1/OpenType): ftp.gust.org.pl lub ftp.dante.de.
Bardziej szczeg�owe informacje mo�na znale�� na stronie Janusza M. Nowackiego.
W latach dwudziestych XX wieku, w pracowni projektowej warszawskiej ,,Odlewni Czcionek J. Id�kowski i S-ka'' opracowano kr�j pisma drukarskiego o nazwie Cyklop. Dwuelementowe, bezszeryfowe czcionki charakteryzuj� si� bardzo du�ym kontrastem. Stemy pionowe s� znacznie grubsze od stem�w poziomych. Wewn�trzne oczka liter maj� w wi�kszo�ci kszta�t wyd�u�onego prostok�ta. Dzi�ki temu znaki maj� niepowtarzalny kszta�t. Cyklop, w postaci czcionek o�owianych, produkowany by� w odmianie kursywnej w rozmiarach 8-48 pt. U�ywany by� bardzo intensywnie w tytulariach gazetowych i drukach akcydensowych. Zecerzy si�gali po niego w okresie miedzywojennym, w okresie okupacji w prasie podziemnej. Stosowany by� a� do poczatk�w druku offsetowego i sk�adu komputerowego. Fonty, wygenerowane przy u�yciu pakietu Metatype1, uzupe�niono o kompletny zestaw akcentowanych liter �aci�skich (tak�e wietnamskich oraz znaki, kt�rych by�o brak w oryginalnym zestawie. Wygenerowano r�wnie� odmian� prost�. Autorem font�w jest Janusz M. Nowacki.
Cyklop (Type1/OpenType) mo�na pobra� ze strony Janusza M. Nowackiego lub z archiwum CTAN.
[fontowe ABC] [instalowanie font�w Type 1/TrueType w systemie TeX][Fonty w LaTeX2e] [kodowanie QX]